Ez Zaf Bîya Şa.

 

Ez zaf bîya şa (keyfweş a). Xeylêk mude ra pey no hewte ez şa bîya aya.

Senî ke fîlman de qehreman, badê îxanetî beno brîndar û remeno şino koyan, mîyanê birran de xo nimnemo, birînanê xo bi daruyanê tabîîyan keno weş, dima agêreno û heyfê xo geno ewro ez zî sey eyî bîya şa.

Di serrî verê cû ez û çend embazî delalî ma şîbî Sipîyenî. Dewa ma. Dewa ma ha nêzdîyê Çewlîgî de. Pêro pîya hîrê kîlometre durî de ya. Dewa ma de yew awe esta û sey nameyê xo ya. Ti qêmîş nêkenî ke biwerî. Ti wenî nêwenî pira, mird zî nêbenî tira. Nê serranê peyênan de roje ke rastê hamnanî ame, çewlîgijî tim verê fitarî yenî na awe ra benî û pê fitarê xo kenî. Hetta wa qal ma beynate de bo; Çewlîgi de qehwexaneyo ke tewr zêde çay roşeno zî bi awa dewa ma çay girneno. Aye ra çayê ci zaf weş a. Şarê Çewlîgî tamê fekê xo zaneno. (zano)

Hi, biewnîn qal şî ça! Ma çend embazî şî Sipîyenî, awa xo werd, fêkîyî berdî û çîyê mijêjî zî terdî. Dore ame çîyo ke ma werdo bihelnê. Ma mîyanê dewe ra gêrayî. Keyberan vîyertî. Resayî gorîstan. Mezelê armenîyan û ê ma têkişte de bî. Xora mezelê ma hetê Kabe ra kenîyayî. Ê armenîyan yewna het a. Ma uca ra zanenî ke no mezel ayê yew armenî yo. Yew zî berkoleyê armenîyan hîna neqişnaye bi û zafin de xaçê xrîstîyanan est bi. Mîyanê mezelan ra ma şînî, yew mezel berkoleyê ci ginabi erd ro. Erdê ci zî ti vanî qey newe kenîyayo. Ma berkole kerd berz. Ewnîyê ke ayê yew armenî yo. Xaç ser a bib’. O mehel ma ard pê ke no, gureyê doregêrayoxan o. Vanî qey her armenî zereyê mezelê xo de zerdan nano ro. Hinî nêvanî yaw o, wextê terteleyî bi û zengînê înan semedê talanî ra xelesîyayîş çi ca ke dî, zerdê xo nimitî. Vanî pêro mezelanê înan de zerdî estî. Hinî ça de yew xaç vînî a şewe nimitkî yenî uca kenenî. Nêverdenî binê erdî de zî xo rê rehet vinderî. Ma berkole kerd rast û şî serê yew qilî ke uca heme Çewlîg ho binê linganê to de. Ma şî uca, hewayo wenikî(honik) da ma ro. A roje hetanî o qil ma xo mîyan de tirkî qisey kerdibi. La hinî nêzana hewayê koyî ra bi çi bi, uca ma hemin dest bi kirdkî kerd. Yew embazî va: -Balê şima zî ant? Ma ameyî dewe, ma pêro kirdkî qalî kerd. Rasta zî neberqestî, bi awayê tabîî her kesî kirdkî qalî kerdîn. Ma serê kerrayan de roniştî û mişewre kerd. Gelo çira ma yewbînan de kirdkî qalî nêkerdênî û tirkî qalî kerdênî. Ma uca de qerar girewt ke ma hinî ewro ra tepîya ma çarşî de zî kirdkî qalî bikeri. Yewna pêşnîyaz ame va bêrîn ma zî sey koma Vateyî yew kome roni û bixebetî. Aha a roje ra nat bi awayê profesyonelî ney la sey amatoran ma dest bi kirdkî kerd. Ma qerar girewt, hewte de rojêk ma yenî pêser û yew mewzu de xebetîyenî. Her hewte yew mewzu tesbît kerdênî û dima şînî dormeleyê ma de kam ke hol zano, înan ra pers kerdênî. Xora o wext ma nuştiş muştiş çî zî nêzanenî. Yew embazî elfabeyê Bedîrxanî bineyke zanenî. Ey, ma zî musnayî. Ma çekuyî fek ra senî vejîyenî o tewir qeyd kerdênî. Wina ma nameyê hacetan, vilan, fêkîyan, edetan, xeylêk çîyî da arê. Merdimî hêwî qeleme girewte xo deste û rasta zî cehd kerd Homa ci rê yew ber keno a. Serrêk ma wina dewam kerd. Rey rey ma kitabî kirdkî sey atolye mutalaa kerdênî, rê rê zî çîyê folklorîkan ser o mutalaa kerdênî. Na xebata ma ya mutewazî mîyanê embazanê ma de bî vila. Înano ke waştî bimusî, ê zî ameyî. Ma bineyke bî zêde. Rojêk embazan ra yew va wina nêbeno ma gereke ardimo profesyonel bigiri. Ê ke nê kitabanê kirdkîyan nusenî ça ra museyî ma zî uca ra bimusi. Wina ma endamanê Vateyî ra birêz mamosta Mehmûd Neşite de têkilî na ro. Peynîyê her hewteyî de bi ê serranê xo ya amenî Çewlîg û derse dayênî ma. Ma nuştiş, wendiş, gramer xeylêk çîyî musêyî. Nêzdîyê vîst kesî xeylêk aver şîyî.

Şima vanî nika ça ra ça! Ge wel ge pel! Ti vanî se?

Ecele mekerîn ez vana.

Mi va ya, ma wendiş zî musêyî ya, hinî mi dest bi wendişî kerd. Çi kitabo ke kirdkî nusîyayo û mi dest de esto embazan de esto mi wendî. Cuwa ver fekê Dêrsimî, mi rê zaf zor amenî, hetanî ke mi fehm kerdênî îmanê mi mi fek ra amenî. La badê kursî aya pirsgirekê mi zî hal bibî. Ez vajî ke mi hema hema pêroyî wendî. Hetta rojêk ez mamosta Mehmûd hetî de bîya va Denîz ho yeno ez bivînî. Mi xo bi xo va no Denîz kam o? Tirkanê çayî ra yo ecêb? Ti nêvanî mamosta Denîz Gunduzî yo. Dîyarbekîr ra ameyo Çewlîg û tîya ra zî şino Gimgim. Vatenî kor waşto yew çim. Ma bî şinasî. Ez persawa ti ra, mi va: Mamosta ti wayîrê Weşanxaneyê Vateyî yê. Ez wazena kitabanê kirdkîyan biwanî la zaf tay ê. Hema hama mi pêroyî wendî. Qey şima hîna zaf kitaban nêweşanenî ma biwan. Huya, va: -Ti şikir biker estê û ti wanenî la tay ê. Yeno mi vîr kitabî çin bî ma biwan. Mi her yew kitab hîrê çar gering wendênî.

Hewna rojêk ez şaîro erjaye Merdimîn de bîya şinasî. Yew mêriko mutewazî. Teber ra biewnî ti çirey nêvanî no merdimî yew diwan nuşto. Ez çi zana, hetanî o wext çi şaîro ke mi dîyo ya gijikê xo kerdo derg, yan erdîşa ci erdîşa bizî, xora yew pirnika gird zî xo vîr ra nêkerî. Kam bivîn vano no temîyandayî, kasparin kam o. Wina şaîr! Ez qal derg nêkerî, Merdimîn wina nêbi. Ma bî şinasî û ti nêvanî ma merdimê yewbînan ê. Mi dest bi nuştişî kerd û mi ci rê şawitênî ey zî mi rê redakte kerdênî û cayo ke mi xelet nuştênî bi rengo sur, mi rê şawitînî. Wina mi sey yew mektebî nuştişê xo averd berd. Homa tira razî bo.

Mi bineyke nuşt ya hinî ez xo çim de bibîya nuştox. Rojêk mi înternet ra zazakî.net teqîb kerdênî mi va yaw dê nusteyê xo bierşaw zazakî.net rê. Willay mi erşawit. Mamosta Roşan Lezgîn zaf keyfweş bi qey nuşteyê mi. Va qelema to weş a. To de cevher esto, xo aver ber. Çunke huner xebat wazeno. Gereke ti bixebetî, biwanî, binusî. Têkîlîya ma nîya ro û Homa ti ra razî bo. Çi muşkilatîya ma bibênî qey kirdkî bi feknermî û zerweşî cewab dayênî. Xora kitabanê ey îcab nêkeno ez vajî.

Wina rojî vîyertênî ke Homayî nasîb kerd, ma dest pê masterî kerd. Hîna hîna ma kewtî rayîr. Xîyale, hîş û xebate.

Ma ça ra amebî tîya? Hi, şabîyayîş. Ez zaf şa ya ewro. Çunke ewro sey yew qumandanî ke herb qezenç kerdo û welatê xo xelesnayo, mi zî welatê xo xelesna. Ewro roja hîrêyin a ke ez hewnanê xo bi ziwanê dayîka xo vînena. Ewro bi hîrê rojî ke ez kirdkî hewnan vînena. Ez a ke destpêkê mektebî de mi yew herfê tirkî nêzanenî û semedê naye mi tay kuwayîş nêwerdibi. Xeylêk mude vîyertibi û bi kamî yew ziwanî to qalî kerd hîşê to zî mude cuwa pey şinî o ziwan a. Qalîkerdişê ma tesîrê hîşê ma kerdibi. Hetta diza tewr peynîyîn hewnan rê zî xar kerdibi. La ewro ez emîn a. Bi hîrê rojî ke mi diza xo bi destê xo ya teslîmê dişmenan nêkerd. Mi va: -Nê, ayê min a. Nika şima vanî qey la ti vanî hîrê rojî, hîrê geringî? Se bîyo hîrê geringî rê? Ez zî nêzana la bawerîya min ci rê temam a ke nê hewnî heq î. Mi dizê xo ya peyênî nêda. Aye ra ez zaf şa ya. Ez hende şa ya ke ez nika perrena.

Ez wina hizirîyênî telefona mi da piro. Xêr bo înşallah! Dezayê mi. Dezayê mi, mi ra çend serrî pîl o û mi rê sey yew dezayî ney sey yew dostî yo. Semedê persayîşê yew çekuya kirdkî gêrayo mi û vano: -To dî, kirdkîya to hîna hol a. Na çeku çi bî? Mi çeku tira va û mi qefelna telefone. Hallah hallah gelo raşta wina fikirîyeno? Lîya lîya no dezayê mi dewe de bîyo pîl. Tirkî hendê mi tesîr ey nêkerdo la çiyo ke bi çend kitaban wendiş a dim merdim wina beno gelo?

Aye ra pey ez nika hîna baş zana ke edebîyatkarî çira wina muhîm î? Qiymetdar î? Gereke ma qiymetê înan baş bizan.

Ez vajî se ê ke kerra naya kerra ser o. Homa linga şima sî ya nêfîno. Homa şima embazê hezretî Mehemedî(as) bikero. Spas. Zaf zaf spas.